Kotlet schabowy - symbol polskiej kuchni

Kotlet schabowy to jedna z najbardziej rozpoznawalnych polskich potraw. Choć jego korzenie sięgają austriackiego wienerskiego sznycla, w Polsce rozwinął się w unikalny sposób, stając się nieodłącznym elementem polskiej kuchni domowej. Tradycyjnie podawany z mizerią i ziemniakami, tworzy klasyczne trio smaków.

Sekret doskonałego kotleta leży w odpowiednim przygotowaniu mięsa i prawidłowej technice panierowania. Mięso musi być odpowiednio ubite, by stało się miękkie, a panierka powinna być złocista i chrupiąca.

Składniki na kotlet schabowy

Na 4 porcje:

  • 4 kotlety schabowe (około 150g każdy)
  • 2 jajka
  • 100g mąki pszennej
  • 200g tartej bułki
  • Sól i pieprz do smaku
  • Olej do smażenia

Składniki na mizerię

  • 2 duże ogórki
  • 1 mała cebula
  • 3 łyżki śmietany 18%
  • 1 łyżka octu
  • 1 łyżeczka cukru
  • Sól do smaku
  • Świeży koperek

Przygotowanie kotleta schabowego

Krok 1: Przygotowanie mięsa

Kotlety opłucz pod zimną wodą i osusz papierowym ręcznikiem. Każdy kotlet natnij w kilku miejscach na brzegach, aby nie skurczył się podczas smażenia. Następnie ubij tłuczkiem do mięsa z obu stron, aż kotlet będzie miał około 0,5 cm grubości.

Krok 2: Przyprawianie

Kotlety oprósz solą i pieprzem z obu stron. Pozostaw na 15 minut, aby mięso nabrało smaku.

Krok 3: Panierowanie

Przygotuj trzy głębokie talerze: w pierwszym mąka, w drugim rozbite jajka, w trzecim tarta bułka. Każdy kotlet najpierw obtocz w mące, potem w jajku, a na końcu w tartej bułce. Dociśnij panierkę do mięsa.

Krok 4: Smażenie

Na patelni rozgrzej olej (około 1 cm wysokości). Gdy olej jest gorący, włóż kotlety i smaż na średnim ogniu około 3-4 minuty z każdej strony, aż panierka będzie złocista i chrupiąca.

Krok 5: Osuszanie

Usmażone kotlety przełóż na papierowy ręcznik, aby odsączyć nadmiar tłuszczu.

Przygotowanie mizerii

Krok 1: Przygotowanie ogórków

Ogórki umyj i pokrój w jak najcieńsze plastry. Najlepiej użyj ostrego noża lub mandoliny kuchennej.

Krok 2: Solenie

Pokrojone ogórki oprósz solą i dokładnie wymieszaj. Pozostaw na 30 minut, aby puściły sok.

Krok 3: Odsączanie

Po 30 minutach ogórki energicznie ściśnij w dłoniach, aby pozbyć się nadmiaru soku. To bardzo ważny krok - mizeria nie może być wodzona.

Krok 4: Dodawanie cebuli

Cebulę pokrój w cienkie półkola i dodaj do ogórków.

Krok 5: Sos

Śmietanę wymieszaj z octem i cukrem. Dodaj do ogórków i cebuli, dokładnie wymieszaj. Dopraw solą do smaku i posyp posiekanym koperkiem.

Sekrety perfekcyjnego kotleta

Wskazówki od szefa kuchni:

  • Ubijanie mięsa: Nie przesadź z ubijaniem - kotlet powinien być cienki, ale nie rozpadać się
  • Temperatura oleju: Olej musi być odpowiednio gorący - wrzuć kawałek chleba, jeśli szybko się rumieni, temperatura jest dobra
  • Nie przesuwaj kotletów: Gdy już włożysz kotlet na patelnię, nie ruszaj go przez pierwsze 2 minuty
  • Świeża panierka: Użyj świeżo startej bułki - będzie bardziej chrupiąca
  • Odpoczynek: Daj kotletom "odpocząć" 2-3 minuty po wyjęciu z patelni

Warianty kotleta

Kotlet po wiedeńsku

Tradycyjna wersja austriacka, przygotowywana z cielęciny zamiast wieprzowiny. Mięso jest bardzo delikatne i cienkie.

Kotlet de volaille

Elegancka wersja z kurczaka, często faszerowana masłem ziołowym. Popularna w restauracjach.

Kotlet mielony

Wersja z mięsa mielonego, często z dodatkiem bułki i jajka. Bardziej sycąca, ale mniej elegancka.

Mizeria - królewska surówka

Mizeria to tradycyjna polska surówka z ogórków, której nazwa pochodzi od łacińskiego "miseria" (nędza). Ironicznie, ta "nędzna" surówka stała się jedną z najważniejszych polskich surówek, idealnie komponującą się z tłustymi daniami.

Kluczem do doskonałej mizerii jest odpowiednie przygotowanie ogórków - muszą być cienkie, dobrze osolone i odsączone. Tylko wtedy mizeria będzie chrupiąca i nie będzie puszczać wody.

Podawanie

Kotlet schabowy tradycyjnie podaje się z mizerią i gotowanymi ziemniakami. Można także podawać z frytkami, kapustą zasmażaną lub surówką z białej kapusty. Mizeria powinna być schłodzona i podawana w osobnej miseczce.

Dodatkowo można podać plasterek cytryny, który pięknie się komponuje z kotletem i mizeria.

Wartości odżywcze

Kotlet schabowy (100g):

  • Kalorie: 250 kcal
  • Białko: 25g
  • Tłuszcze: 12g
  • Węglowodany: 8g

Mizeria (100g):

  • Kalorie: 35 kcal
  • Białko: 1,2g
  • Tłuszcze: 2,8g
  • Węglowodany: 2,1g

Historia i tradycja

Kotlet schabowy pojawił się w polskiej kuchni w XIX wieku, za sprawą wpływów austriackich. Szybko jednak stał się tak popularny, że dziś trudno wyobrazić sobie polską kuchnię bez niego. W czasach PRL-u był symbolem niedzielnego obiadu i rodzinnych spotkań.

Mizeria z kolei ma znacznie dłuższą historię - była znana już w średniowieczu jako sposób na konserwację ogórków i dostarczanie witamin w czasie zimy.

Podsumowanie

Kotlet schabowy z mizerią to klasyczne polskie danie, które łączy prostotę z doskonałym smakiem. Mimo że składniki są proste i łatwo dostępne, przygotowanie wymaga przestrzegania kilku ważnych zasad. Dobrze przygotowany kotlet jest chrupiący na zewnątrz i soczysty w środku, a mizeria stanowi dla niego idealne, orzeźwiające dopełnienie.

To danie, które warto opanować do perfekcji - zawsze będzie cieszyć się popularnością na polskich stołach.